Print Short Link
Zoom In
Zoom Out

ورزشکاران بدهکار نیستند

پنجشنبه 01 اسفند 1398 ساعت 03:38

ویژه‌برنامه‌ی خبری سیما تمام ترفند‌های خود مبنی بر بعد اقتصادیِ پاداش‌های یک ورزشکار خانم کوچ‌کرده به غربت را برای مخاطب ردیف می‌کند، تا ثابت کرده باشد که او و تمام کسانی که جلای وطن کرده‌اند، نمک خورده و نمک‌دان شکسته‌اند. این سهل‌گیری در تبیین ماجرا و این تقلیل کیفیت زندگی یک نخبه به عدد و آمار، نشان از یک "خود را به ندیدن‌زدن‌های سیستماتیک" دارد که در دیگر شئون زندگی شهروندان و بازتعریف آن نیز به چشم می‌خورد.

آلن بدیو در کتاب "این قرن" به داستانی تاریخی از گزنفون به‌نام "آناباسیس" استناد می‌کند تا روح حاکم بر قرن بیستم را روایت کند؛ قرن بیستم چیست؟ این دغدغه‌ی اصلیِ یادداشت‌های بدیو در این کتاب است.

آناباسیس، داستان سپاه ده‌هزارنفری یونانیانی است که در کشمکش میان پادشاهان ایرانی، به مزدوری درآمده‌ و اجیر شده‌اند. در جنگ کنازا، که میان کورش کوچک و اردشیر دوم در ماوراء‌النهر برپا ‌گشت، سرکرده‌ی ایرانی مزدوران به قتل رسید و سپاه بازمانده، تنها و غریب در قلب کشوری ناشناخته سرگردان ‌شد. آناباسیس نامی برای حرکت آنان به سوی خانه است، حرکت مردمانی گم‌گشته، دور از خانه و خارج از قانون. پس از کنازا، یونانیان خود را به طرز فجیعی فاقد هر دلیلی برای بودن در جایی یافتند که هستند. آنان اکنون چیزی نیستند جز بیگانگانی در خاکی غریب، سپاهی رهاگشته به حال خویش و مجبور به ابداع سرنوشت خویش. آنان مدام دست به ابداع مسیری برای بازگشت به موطن خویش می‌زنند، بی‌آنکه بدانند این راه به خانه خواهد رسید یا نه.

این روایت تاریخی برای آلن بدیو دستمایه‌ای است تا در لوای آن، وضعیت انسان مدرن بر سیاره‌ای شکننده را به توصیف بنشیند و امروز برای من بهانه‌ای است تا به کوچ دسته‌جمعی نخبگان و ورزشکارانی فکر کنم که اکنون فاقد هر دلیل دندان‌گیری برای ماندن در سرزمینی‌اند که در آن به دنیا آمده و بر خاک آن بالیده‌اند. اما کیست که به‌راستی نداند این بالیدن‌های اجتماعی، نه محصول یک کشاورزیِ سیستماتیک و منظم، که محصول آبیاری‌های دیمی و سیاست‌های دیمیِ یک‌شبه است. باید به روشنی اعتراف کنیم که نهادهای اجتماعی ما آنقدر معیوب گشته و دستکاری شده‌اند که توان زایش و پرورش از آنها سلب شده است. نه نهاد آموزش در ایران پویایی و توانمندیِ پرورش نخبه‌گان را داراست و نه نهادهای دیگری چون ورزش. باید حساب‌مان را همین‌جا با هم روشن کنیم؛ نخبگان کوچ‌کرده، چه در علم، چه در ورزش و هر میدان دیگر اجتماعی، چیزی بدهکار ما نیستند. آنها فقط در اینجا به دنیا آمده‌اند، این‌بار اما می‌روند تا به خودشان بدهکار نباشند.

روایت‌های رسمی اما وارونه‌اند؛ ویژه‌برنامه‌ی خبری شبکه اول سیما تمام ترفند‌های خود مبنی بر بعد اقتصادیِ پاداش‌های یک ورزشکار خانم کوچ‌کرده به غربت را برای مخاطب ردیف می‌کند، تا ثابت کرده باشد که او و تمام کسانی که جلای وطن کرده‌اند، نمک خورده و نمک‌دان شکسته‌اند. این نگاه ساده‌انگارانه به پدیدارهای اجتماعی، این سهل‌گیری در تبیین ماجرا و این تقلیل کیفیت زندگی یک نخبه به عدد و آمار، نشان از یک "خود را به ندیدن‌زدن‌های سیستماتیک" دارد که در دیگر شئون زندگی شهروندان و بازتعریف آن نیز به چشم می‌خورد. نهادهای رسمی در کشور ما سال‌هاست که نگاهی ابزاری به کنشگران خود دارند. مدیران موقت و ناکارآمد نهادی اجتماعی همچون ورزش، مملو از رویکردهای سیاسی و حزبی یک‌شبه‌ای هستند که تلاش می‌کنند ورزش را یک سکوی پرتاب سیاسی برای خود کرده و از ورزشکار، یک سرباز سیاسی بسازند. پیروزی‌های حرفه‌ای این سربازان را در میدان‌های جهانی به نام و کام خود ضرب می‌زنند و در شکست‌ها و ناکامی‌ها، در بازنشستگی و از کار افتادگی‌ها، پشت‌شان را خالی خواهند کرد. لیست ورزشکارانِ به غربت دررفته‌ی همین چند وقت اخیر را مرور کنید؛ بانوان حرف اول را می‌زنند. تمام نارسایی‌ها و عدم‌مدیریت‌های مطلوب در ورزش مردان را به توان n‌ام برسانید، آنگاه ضرب در تحقیر و تبعیض بفرمائید، حاصل‌جمع‌ آن می‌شود ورزشِ زنان در ایران. پیروزی‌هاشان به نفع گفتمان‌های رایج سیاسی و ایدئولوژیک مصادره می‌شود و وقتی رفتن را به هرگونه‌ای از ماندن ترجیح می‌دهند، پاداش‌های نقدی مصوب در قانون را به صورت‌شان می‌کوبند.

نیچه، این فیلسوفِ بدبین به جهان مدرن در جایی گفته بود که "وای بر آنکس که وطن ندارد"؛ این جمله انگار باید بر ابتدای کتاب زندگی‌نامه‌ی نخبگانی نقش ببندد که دیر یا زود مجبور می‌شوند به ابداع سرنوشت خویش دست یابند. درست زمانی که متوجه می‌شوند "کنازا" به پایان رسیده و اکنون بیگانگانی در خاکی غریب‌اند. آنها می‌روند، بی‌آنکه دیگر مهم باشد این راه به خانه خواهد رسید یا نه.

 

داروین صبوری-جامعه شناس ورزش

 

ورزشکار چون امیدی به آینده ندارد دست به مهاجرت می زند

ورزشکار چون امیدی به آینده ندارد دست به مهاجرت می زند

اشرف: مهاجرت یک موضوع مهم جامعه شناسی است/ هیچ جای دنیا مدینه فاضله نیست

اشرف: مهاجرت یک موضوع مهم جامعه شناسی است/ هیچ جای دنیا مدینه فاضله نیست

تابعیت کشور دیگری را نمی پذیرم/ مهاجرت نخبه ها حتما باید ریشه یابی شود

تابعیت کشور دیگری را نمی پذیرم/ مهاجرت نخبه ها حتما باید ریشه یابی شود

نخبه های فراری و دغدغه مهاجرت ورزشکاران

نخبه های فراری و دغدغه مهاجرت ورزشکاران

وزیر روزهای خوشی

وزیر روزهای خوشی

هادی ساعی: مهاجرت ورزشکاران به زیاده خواهی تبدیل شده است / هیچ کم توجهی به کیمیا علیزاده نشد

هادی ساعی: مهاجرت ورزشکاران به زیاده خواهی تبدیل شده است / هیچ کم توجهی به کیمیا علیزاده نشد

آرین سلیمی هم المپیکی شد/ تکواندوی ایران با ۴ نماینده در پاریس

پوستر مسابقات بین المللی یخ نوردی مستر کاپ کیش

اسلامی بیشتر از تقوی و مرادی رای آورد

میلاد تقوی رئیس فدراسیون والیبال شد

افتخار آفرینی سرخوش با راهیابی به انجمن حرفه ای های اسنوکر جهان

مبینا نعمت زاده به المپیک پاریس رسید/ دومین سهمیه برای تکواندوی بانوان ایران

فاصله یک قدمی سرخوش تا پیوستن به انجمن حرفه ای های اسنوکر جهان

کاظمیان رییس فدراسیون سوارکاری شد

مناف هاشمی: سیاست ورزش ایران کاهش دوران سرپرستی فدراسیون‌هاست

« رقابت » انتخاباتی و نه « جنگ » انتخاباتی

پایان چهار سال بلاتکلیفی ژیمناستیک تهران اعضای مجمع "خوش طینت" را انتخاب کردند

اسامی شمشیربازان ایران برای انتخابی المپیک در آسیا/ سازنجیان پای ثابت اعزام!

هاشم صیامی در انتخابات دوومیدانی ثبت نام کرد

حذف عجیب جوکوویچ به دست تنیسور رده ۱۲۳ جهان

کمک مالی کمیته المپیک به فدراسیون‌ها در پایان سال/ حقوق ۵ میلیونی برای مدال‌آوران سابق

فرا رسیدن ماه مبارک رمضان مبارک باد

داور تنیس روی میز ایران سرداور مسابقات قهرمانی آسیا شد

رئیس فدراسیون ناشنوایان مشخص شد

انتصاب سرپرست معاونت حقوقی وزارت ورزش و جوانان

پایان لیگ برتر والیبال نشسته با قهرمانی تیم چالوس