امروز پس از پایان حملات غافل‌گیر کننده، هولناک و وحشیانه رژیم صهیونیستی که یک دوره (12 روزه) پر استرس و ناامنی را به جامعه ایرانی تحمیل نمود و در سایه آتش‌بس شکننده، فرصت بررسی اتفاقات و پیامدها و آسیب ها فراهم آمده و لازم است با نگاهی راهبردی و فراگیر، ظرفیت‌های ورزش نسبت به این شرایط مورد بررسی، مداقه و واکاوی قرار گیرد.
در دنیای جدید زمانی که جامعه بتواند سرنوشت خود را تعیین کند یک اصل و ارزش به حساب می آید، آن هم در شرایطی که در گذشته، این فعل زمینی توسط جبهه سرکوب، نوعی کفر و گناه پنداشته می شد و تقدیر و سرنوشت را مسبب هر تعیین و تغییری در زندگی انسان‌ها بر می‌شمرد.
در شرایط کنونی که جامعه ایران هنوز در شوک جنگ تحمیلی است، باید از همه ظرفیت ها و امکانات برای بهبود شرایط و تقویت کشور بهره جست. از این رو با رویکرد آگاه از آسیب، تعمیق درک دامنه اثرگذاری ورزش و تغییر پارادایم از "ورزش برای ورزش" به "ورزش برای جامعه" می توان ضعف های قابل توجهی را پوشش داد و حتی برخی را به نقاط قوت بدل نمود. بهره مندی از کارکردهای چند وجهی ورزش از جمله تقویت پدافند غیر عامل، آمادگی و بسیج عمومی و نیز افزایش نیروهای امدادی مردمی در واقع یک سرمایه ملی را پدید می آورد که مراقبت از جامعه را بر عهده خواهد گرفت.
با توجه به موقعیت جغرافیایی و سیاسی ایران و ذخایر مادی و معدنی، باورهای دینی و فرهنگی آن که در میدان پرآشوب سیاسی جهانی همواره با خطر تهدید و تهاجم و عملیات روانی خارجی روبروست و به ویژه در وضعیتی که کشور آرایش جنگی به خود می گیرد، ورزش می تواند به کاهش زخم های جسمانی و روانی مردم و آسیب های اجتماعی و اقتصادی کشور کمک قابل توجهی نماید .
به تعبیر مدیریتی، در هماوردی ما با بیگانگان، علاوه بر همدلی و همبستگی که نیروی اصلی مقاومت ملی محسوب می شود، استفاده از ظرفیت های توان افزای ورزش، شیوه ای راهبردی محسوب می شود.
لذا با توجه به تبعات روانی، جسمانی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی این جنگ ترکیبی تحمیلی و شرایط ناپایدار صلح و غیر قابل پیش بینی و غیر عادی بودن رفتار رئیس جمهور امریکا (ماهر در راهبرد تاکتیکی و نظامی مرد دیوانه)، پیشنهاد میشود اقدامات آگاهانه اولویت‌دار ورزشی بیست گانه زیر برای دوران بازسازی و آماده سازی کشور مورد توجه و اجرا قرار گیرد:
1- تشکیل جلسه شورای عالی ورزش و تصویب طرح‌هایی با هدف استفاده از ظرفیت های سلامت محور ورزش و افزایش مشارکت مردم در برنامه های ورزشی
2- گرامیداشت شهدای ورزشکار با هدف تکریم شهداء و شناخت جامعه از ظرفیت های ملی و حماسی ورزش کشور
3- معرفی شهدای ورزشکار ایران به عرصه جهانی از طریق فدراسیون ها، نهادها و سازمان های ورزشی بین المللی ، چهره های مشهور و ورزشکاران خارجی با هدف آگاهی رسانی و حمایت جهانی از ایران
4- حمایت و توانمندسازی تشکل های ورزشی با هدف تقویت جامعه مدنی ، افزایش سرمایه اجتماعی و مشارکت مردمی و کاهش خشونت و آسیب های اجتماعی
5- نظارت جامع بر عملکرد و هزینه‌کرد باشگاه های ورزشی حرفه‌ای برای ایجاد شفافیت ، نظم مالی و جلوگیری از هدررفت بیت المال
6- تمرکز، برنامه ریزی و افزایش بودجه در ورزش همگانی با محوریت آموزش ورزش خانواده با هدف بهبود سلامت جسمانی و روانی ایرانیان
7- در اختیار گذاشتن امکانات ارزان و تسهیل در دسترسی عمومی به فضاهای ورزشی دولتی برای افزایش روحیه و نشاط قشر کم برخوردار
8- آموزش مهارت های امداد و نجات به ورزشکاران و مربیان رشته های مختلف ورزشی با هدف تربیت نیروهای پشتیبان در هنگام حوادث و ناامنی کشور (شبکه سازی مردمی برای حمایت از نهادهای امدادی و پزشکی )
9- از سرگیری مسابقات منطقه‌ای و ملی با هدف حفظ انسجام ملی و نمادی از مقاومت و ایستادگی کشور
10- برخورد جدی با مدیران و مسئولان خاطی و اهمال کار و تسهیل شرایط حضور مدیران توانمند و دلسوز و شایسته با هدف مبارزه جدی با فساد و گسترش شایسته سالاری
11- حمایت ویژه از فعالان و واحدهای تولیدی و آموزشی حوزه ورزش از طریق سیاست های مالیاتی و بیمه ای برای رونق فعالیت های بدنی و اشتغال پایدار
12- بازفعال‌سازی واحدهای تولیدی و خدمات ورزشی آسیب‌دیده در جنگ 12 روزه
13- کوشش دیپلماسی ورزشی و اشاعه گفتمان صلح پایدار
14- حمایت ویژه از سرمایه گذاران از طریق سیاست‌های مالیاتی برای پایداری اشتغال و جلوگیری از تعطیلی باشگاه ها و مراکز ورزشی
15- تعویق یا بخشش هدفمند مالیات‌ها برای مجموعه ها و باشگاه های آسیب‌دیده با هدف افزایش حضور مردم در باشگاه های سلامت محور و همچنین افزایش حضور تماشاگران در ورزشگاه ها؛
16- سالم و شادسازی فضای ورزشگاه ها با هدف جذب تماشاگر، تخلیه استرس و کاهش فشارهای روانی
17- حمایت دولت و شهرداری ها از اقشار خاص و توان یاب و افزایش جاده‌های سلامت و محافل ورزشی در فضای شهری
18- به کار گیری ارتباطات سیاسی و تقویت روابط بین الملل برای تسهیل در ورود و خروج ورزشکاران و تیم های ورزشی
19- اهتمام رسانه ها به تهیه محتوای آموزشی و انگیزشی ورزشی و پرهیز از ساخت برنامه‌های تنش زا و ضد منافع ملی
20- تمرین سکوت ورزشکاران و عدم اظهار نظر در مباحث تخصصی و پیچیده سیاسی
امروز سلامت جسمانی و امنیت روانی ایرانیان بیش از هر زمان دیگر، یک مسأله راهبردی و ملی است. لذا با فراخی دید و وسعت نگاه باید از ظرفیت ها و امکانات موجود استفاده بهینه کرد. در این مسیر، تقویت توان ورزش کشور تنها با اتکای صرف به دستکاه ها و منابع دولتی ممکن نیست؛ بلکه نیازمند اکسیر مشارکت و بسیج ظرفیت‌های بخش خصوصی و هم‌افزایی تشکل‌های مردم نهاد و هدایت علمی است. از این رو با پیوند مجموعه‌ها ذیل یک فرماندهی واحد، در مسیر استفاده از ظرفیت های جامعه ساز ورزش، می توان گام های جدی و مؤثری برداشت.
دکتر مجید خاتونی
مدیر انجمن جامعه و ورزش و فرهنگ ایران