رقابت های والیبال جوانان جهان که از روز ۱۸ جولای در شهر الرفاع بحرین آغاز شده بود، با قهرمانی ایران خاتمه یافت. جوانان ایران تا کنون تنها یک بار به جمع چهار تیم برتر جهان صعود کرده و عنوان سوم را در سال ۲۰۰۷ از آن خود کرده بودند، این بار تمام رکوردهای قبلی خود را بهبود دادند و علاوه بر اولین صعود به فینال، موفق شدند نخستین مدال طلای خود را در این مسابقات به دست آورند.
*
در رقابت های ۲۰۱۹ بحرین، جوانان ایران با رتبه ۵ جهان، در کنار تیمهای بحرین( میزبان)، کوبا( رتبه اول)، روسیه( رتبه ۲)، لهستان( رتبه ۳)، برزیل( رتبه ۴)، آرژانتین( رتبه ۶) و چین( رتبه ۷) سیدهای اول و دوم را تشکیل دادند و به این ترتیب بود که ایران در گروه سوم در کنار روسیه، چک و تونس قرار گرفت. در حالی که ایران پس از برد(۳-۰) مقابل تونس، در برابر روسیه(۲-۳) شکست خورد و آن گاه در دیدار تعیین رتبه دوم گروه (۳-۰) چک را نیز از پیش رو برداشت تا راهی دور بعد مسابقات شود.
*
ایران در دور دوم مسابقات کار را با برتری(۳-۱) در برابر آرژانتین آغاز کرد و پس از شکست(۳-۱) در برابر ایتالیا، در روز آخر (۳-۰) بحرین را از پیش رو برداشت و یک بار دیگر با کسب رتبه دوم خود به مرحله بعد صعود کرد.
تیم ایران در نیمه نهایی در حالی مقابل برزیل قرار گرفت که برزیلی ها تا قبل از نیمه نهایی به جز مسابقه مقابل ایتالیا، در ۵ دیدار دیگر خود به پیروزی رسیده بودند. اما در برابر ایران حرفی برای گفتن نداشتند و در سه ست با نتایج (۲۵-۲۰)، (۲۵-۱۴) و (۲۵-۱۷) مغلوب شدند تا ایران راهی دیدار فینال شود.
دیدار فینال، یک مسابقه تکراری بین ایران و ایتالیا بود. ایتالیا در راه فینال مقابل برزیل، لهستان، کانادا، ایران، آرژانتین، بحرین و روسیه پیروز شده بودند و وقتی در ست نخست فینال هم (۲۵-۱۷) ایران را شکست دادند، به نظر می رسید به روند بدون شکست خود در این مسابقات ادامه خواهند داد. اما ایران در ست های دوم و سوم موفق شد (۲۵-۱۷) و (۲۵-۲۳) به برتری دست یافته و برای اولین بار ایتالیا را در این مسابقات به یک قدمی شکست ببرد. هرچند ست چهارم (۲۵-۲۲) به سود ایتالیا خاتمه یافت اما این ایران بود که در آخرین ست موفق شد(۱۵-۱۲) به برتری دست یافته و برای نخستین بار قهرمانی جهان را از آن خود سازد.
****
نخستین مسابقات قهرمانی جهان در سال ۱۹۷۷در برزیل برگزار شد. زمانی که ایران حتی در آسیا نیز حرفی برای گفتن نداشت و آسیایی ها نیز در انحصار شرقی ها بود. در نخستین دوره مسابقات شوروی در فینال (۳-۰) چین را شکست داد؛ عنوانی که در سالهای ۱۹۸۱ و ۱۹۸۵ نیز در آمریکا و ایتالیا توسط جوانان شوروی تکرار شد.
از سال ۱۹۸۷ مسابقات به جای فاصله زمانی چهارساله، هر دو سال یک بار برگزار شد و در نخستین میزبانی آسیایی ها، قهرمانی نیز از آن آسیایی ها شد. تیم والیبال جوانان کره جنوبی که در سال ۱۹۸۱ عنوان سوم و در سال ۱۹۸۵ عنوان چهارم مسابقات را به خود اختصاص داده بود، در مسابقات منامه( بحرین) به فینال رسید و در حالی که شوروی این بار با برتری بر آلمانی غربی، تنها به مقام سومی بسنده می کرد، کره در فینال(۳-۲) کوبا را شکست داد و قهرمان شد.
در مسابقات ۱۹۸۹ آتن( یونان) هم شوروی یک بار دیگر قهرمان شد و این بار در فینال(۳-۱) دیگر نماینده آسیا ژاپن را از پیش روی برداشت. دو سال بعد رقابتهای جوانان جهان در قاهره برگزار شد و شوروی در آخرین حضور رسمی خود در مسابقات، با برتری(۳-۰) در برابر برزیل سوم شد. مقام قهرمانی هم به بلغارستان رسید که (۳-۰) ایتالیا را از پیش رو برداشت.
با خارج شدن شوروی از جمع مدعیان، سایر تیمها نیز برای مدتی فرصت عرض اندام پیدا کردند. در ۱۹۹۳ برای اولین بار رقابت ها در دو شهر یک کشور برگزار شد. روساریو و سانتافه دو شهر آرژانتین بودند که میزبانی رقابت ها را عهده دار شدند و اولین قهرمانی تیمی غیر از تیمهای اروپایی و آسیایی در این مسابقات رقم خورد. در این رقابتها برزیل(۳-۱) ایتالیا را شکست داد و اولین قهرمانی از چهارگانه های خود را جشن گرفت.
در سال ۱۹۹۵ این بار دو شهر مالزی میزبانی مسابقات را عهده دار شدند. دو شهر جوهور بارو و کوالالامپور میزبان هشتمین دوره رقابت ها بودند، جایی که برزیل باز هم به فینال رسید اما (۳-۲) از روسیه شکست خورد که افتخارات شوروی را به ارث برده بود.
در ادامه این مسابقات، باز هم استقبال آسیایی ها بود که رقابت ها را پیش می برد.در ۱۹۹۷ قهرمانی لهستان با برتری(۳-۱) مقابل برزیل در منامه بحرین به دست آمد. در ۱۹۹۹ روسیه و فرانسه به فینال رسیدند و این بار هم قهرمانی از آن روسیه شد. در حالی که دو شهر سیساکت و اوبون راتچاتانی تایلند این بار میزبان مسابقات بودند.
تهران در سال ۲۰۰۳، ویساکاپانتام( هند) در سال ۲۰۰۵ و پونه از همین کشور در سال ۲۰۰۹ دیگر میزبانان آسیایی بودند و دو شهر کازابلانکا و رباط( مراکش) در سال ۲۰۰۷، میزبانی رقابت ها را به آفریقا بردند. در طول این سالها قهرمانی در انحصار سه تیم درآمد. روسیه در سالهای ۲۰۰۵، ۲۰۱۱، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۵، برزیل در سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ و لهستان در ۲۰۱۷ دیگر تیمهایی بودند که قهرمان این رقابت ها شدند تا این که مسابقات ۲۰۱۹ و قهرمانی ایران، به این روند خاتمه داد.
**
ایران در مسابقات جوانان جهان
هرچند ایران یک بار در سال ۲۰۰۳ میزبان جوانان جهان بود اما در آن مسابقات، با شکست مقابل کره جنوبی، برزیل و روسیه عنوانی بهتر از ششمی به دست نیاورد. اما بهترین نتیجه ایران در سال ۲۰۰۷ حاصل شد. جایی که جوانان ایران در مرحله گروهی مقابل بلغارستان(۳-۰)، ایتالیا(۳-۲)، ژاپن(۳-۱) و مراکش(۳-۰) به برتری دست یافتند و با شکست (۳-۲) مقابل کوبا به عنوان دوم گروه خود رسیدند.ایران در نیمه نهایی این مسابقات(۳-۱) از روسیه باخت و پس از برد(۳-۱) مقابل ایتالیا در دیدار رده بندی، عنوان سوم مسابقات را از ان خود ساخت.
در سال ۲۰۰۹ ایران عنوان هفتم جهان را به خود اختصاص داد و دو سال بعد با صعودی یک پله ای، عنوان ششم جهان را از آن خود کرد. ایران در سال ۲۰۱۳ پنجم شد و پس از سقوطی هفت پله ای در دوره بعد، یک بار دیگر در سال ۲۰۱۷ به جایگاه پنجم جهان بازگشت و آن گاه نوبت به سال ۲۰۱۹ رسید و نخستین قهرمانی ایران در جهان.
مهدی زارعی