هرچند رشته والیبال از سال 1964 وارد بازیهای المپیک شد اما از مقدماتی المپیک 2004 آتن بود که ما به شکلی نسبتاً جدی به رویای حضور در بازیهای المپیک اندیشیدیم. از آن زمان تاکنون، هر باز مقدماتی المپیک با قوانینی خاص برگزار شده است و ماحصل این قوانین، تنها یک بار صعود والیبالیست های ایرانی( بقول رسانه های کشورمان« سرو قامتان!») به المپیک بوده است.
با هم مروری داریم بر آنچه بر والیبال ایران از آن زمان تاکنون در مقدماتی المپیک تاکنون گذشته است:
2004 آتن
تیم والیبال ایران پس از کسب عنوان سومی آسیا در مسابقات 2003 قهرمانی این قاره، جواز حضور در انتخابی المپیک را به همراه تیمهای کره، چین و استرالیا به دست آورد. ژاپن هم به عنوان میزبان مسابقات مرحله بعد، بدون توجه به رتبه خود به مرحله دوم صعود کرد.
در این مسابقات هشت تیم از چهار قاره باید به صورت دوره ای در توکیو به مصاف هم می رفتند و در پایان بهترین تیم مسابقات به همراه بهترین تیم آسیایی راهی المپیک می شدند.
ایران در این رقابت ها نتایج زیر را کسب کرد:
ایران(0-3) کانادا
ایران(3-0) کره جنوبی
ایران(1-3) چین
ایران(3-2) ژاپن
ایران(0-3) فرانسه
ایران(3-0) الجزایر
ایران(3-0) استرالیا
در خاتمه این مسابقات فرانسه با 7 برد اول شد و به المپیک رسید. استرالیا هم با 5 برد و 2 باخت دوم شد و به عنوان نماینده آسیا المپیکی شد. ایران هم بعد از چین و کانادا رتبه پنجم را از آن خود کرد و از رسیدن به المپیک بازماند.
2008 پکن
ایران با یکی از پرانتقادترین عملکردهای خود در تاریخ مسابقات آسیایی به جمع حاضران در مقدماتی المپیک رسید. ایران در مسابقات 2007 آسیا در حالی پنجم شد که در این مسابقات از استرالیا، ژاپن، کره جنوبی و چین شکست خورد و بردهای ایران هم مقابل پاکستان، ویتنام، اندونزی، چین تاپیه و تایلند به دست آمد!
در انتخابی المپیک، یک بار دیگر 8 تیم از چهار قاره در توکیو گرد آمدند و نتایج فوق العاده ضعیف ایران نیز ادامه پیدا کرد:
ایران(2-3) الجزایر
ایران(1-3) ژاپن
ایران(3-1) تایلند
ایران(1-3) آرژانتین
ایران(0-3) ایتالیا
ایران(1-3) کره جنوبی
ایران(3-0) استرالیا
در پایان این مسابقات ایتالیا و ژاپن اول و دوم شدند و کره، آرژانتین، استرالیا و ایران در رتبه های بعدی قرار گرفتند و از صود به المپیک بازماندند.
2012 لندن
جام جهانی 2011 به منزله انتخابی المپیک 2012 بود و ایران این بار هم بخت اندکی برای صعود به المپیک داشت. در این رقابت ها ایران بین 12 تیم نهم شد و به این ترتیب برای صعود به المپیک ناچار به حضور در مسابقاتی همچون گذشته شد. رقابت هایی در توکیو با حضور 8 تیم از چهار قاره. در پایان این مسابقات، ایران حسرت یکی دو پوئن و یک ست از دست رفته را خورد:
ایران(3-0) کره جنوبی
ایران(3-2) چین
ایران(1-3) استرالیا
ایران(3-1) پورتوریکو
ایران(3-0) ونزوئلا
ایران(0-3) صربستان
ایران(3-0) ژاپن
در خاتمه این مسابقات صربستان با 7 برد پیاپی صدرنشین شد. دو تیم ایران و استرالیا هم صاحب 5 برد و 2 باخت شدند. استرالیا 15 ست برده داشت و 8 ست باخته و ایران 16 ست برده و 9 ست باخته و در بازی رو در رو هم استرالیا مقابل ایران به برتری دست یافته بود. استرالیا به عنوان تیم دوم راهی المپیک شد و ایران در حسرت المپیک باقی ماند.
2016 ریو
از بین 12 تیمی که در جام جهانی 2015 شرکت کرده بودند تنها دو تیم فینالیست( امریکا و ایتالیا) مستقیما راهی المپیک شدند. ایران هم که در این مسابقات هشتم شده بود، باز سر از توکیو درآورد. این بار از جمع هشت تیم، چهار تیم راهی المپیک می شدند و کار آسان تر از همیشه به نظر می رسید هر چند نتایج ایران نیز به گونه ای بود که حتی در صورت صعود دو تیم هم راهی مرحله نهایی المپیک می شد. ایران در مصاف با رقبا صاحب 6 برد و یک باخت شد:
ایران(3-0) استرالیا
ایران(3-2) کانادا
ایران(0-3) فرانسه
ایران(3-1) ژاپن
ایران(3-2) چین
ایران(3-1) لهستان
ایران(3-2) ونزوئلا
ایران سرانجام به المپیک صعود کرد هرچند که صعود به المپیک به منزله پایان جاه طلبی والیبالیست های ایرانی بود و پیشاپیش مشخص بود که ایران در این مسابقات شانسی برای تکرار نتایج درخشان خود در لیگ جهانی ندارد. نتایج ایران در المپیک چنین بود:
ایران(0-3) آرژانتین
ایران(2-3) لهستان
ایران(3-0) کوبا
ایران(3-0) مصر
ایران(0-3) روسیه
ایران به عنوان تیم چهارم گروه خود به یک چهارم نهایی رسید و با باخت (3-0) مقابل ایتالیا از صعود به نیمه نهایی بازماند. بهترین نتیجه رشته های تیمی ایران در المپیک البته به صورت مشترک با فوتبال در المپیک 1976.
باید دید ایران به المپیک توکیو صعود می کند و در صورت صعود، عملکردی بهتر از ریو خواهد داشت یا خیر؟
مهدی زارعی