جهان دیده بسیار گوید دروغ: درباره «هالک» جعلی

در واقع، ماجرا از چند سال پیش اوج گرفت که گویا برخی صفحات عربی عکس سجاد غریبی را به عنوان عضوی و جلاد داعش منتشر کردند، بدین معنا او عضوی از داعش است، که مشخص نیست چرا باید آنها چنین کاری کنند و من منبع معتبری برای این ادعا نیافتم. آنگاه خبرگزاری های داخلی به سوی سجاد غریبی رفتند و با او مصاحبه کردند؛ این بار سجاد غریبی از این ور داستان افتاد و با مدعی ثبت نام برای سوریه به چهره مدافع حرم تبدیل شد که البته قطعاً مدافع حرم بودن فضیلت بزرگی است اما در ادامه خواهیم دید که غریبی از این ادعا بهره برداری شخصی و فایده نگرانه کرد و هیچ نیت واقعی ای نداشت. او در تاریخ 11/3/1395 به یکی از خبرگزاری ها گفت: «من مسلمان شیعه هستم و با تمام مسلمانان شیعه که ادعای مسلمانی می‌کنند اما حاضر نیستند به کس دیگری کمک کنند مخالفم؛ من همیشه مدافع اهل بیت (ع) و کشورم خواهم ماند. برای مدافعین حرم و اعزام به سوریه نام نویسی کردم و اگر لایق باشم حتماً می‌روم و تا جایی که بتوانم از حرمین و از کشورم دفاع می‌کنم.» (1) معلوم است که به سوریه نرفت اما همین کافی بود تا نام غریبی در میان افواه بیفتد و بزرگ شود. اما ماجرا وقتی جالب تر شد که در تاریخ 3/5/1395 در کمتر از دو ماه منکر آنچه گفته بود شد و به خبرگزاری دیگری در پاسخ به رفتن به سوریه گفت: «در مورد سوریه هیچ جا صحبت نکردم. فقط گفتم که مدافع و سرباز کشورم هستم. هرجا منافع کشورم در خطر باشد به عنوان یک سرباز دفاع خواهم کرد.» (2) قطعاً من نمی دانم آن نقل قول از او برای نام نویسی صحیح بوده است یا خیر که شخص منقول عنه بلافاصله منکر آن شده است؛ بین خدا و این خبرگزاری ها و غریبی است. تا جایی که من دیدم در آن زمان خبرگزاری ها هیچ واکنشی نشان نداند و مشخص نشد که جریان در واقع چه بوده است میان این تایید و انکار. در بین مدافعان حرم بسیاری افراد خدوم و متواضع هست که بدون اینکه کسی بداند به جبهه ها می روند و شهید می شوند و زخمی می شوند و در فضای مجازی هم جار نمی زنند؛ رزمندگی چیزی متفاوت است و باید رسانه ها بدانند که از افراد و گرایشات زرد تنها هیاهو و بی عملی به دست می آید. به قول مولوی:

چو هیاهوی برآری و نبینند سپاهی    ،؛،    بشناسند همه کس که تو طبلی و دوالی

چو خلیفه پسری تو بنه آن طبل ز گردن   ،؛،   بستان خنجر و جوشن که سپهدار جلالی

تصور می کنم خبرگزاری هایی که غریبی را به عنوان مدافع حرم جا زدند و بعداً معلوم شد که جز فریبی و خدعه ای نبوده است یک عذرخواهی به مدافعان واقعی احرام و رزمندگان حقیقی و مردم بدهکار باشند. جالب است که برخی از همان خبرگزاری ها بخشی دارند تحت عنوان «سواد رسانه» که پیشنهاد می شود اعضای آن خود آن را بیشتر مطالعه کنند. علی أيِّ حال، اخبار غریبی با عکس هایی که خود منتشر می کرد به رسانه های خارجی هم رسید و رسانه های داخلی به خوبی توانستند او را مشهور کنند.

این داستان همچنان جسته و گریخته با انتشار عکس های عجیب و غریب از غریبی و اخبار حاشیه ساز ادامه داشت تا چند روز پیش که گویا مارتین فورد امریکایی و بازیگر عظیم الجثه، البته او واقعاً جثه بزرگی دارد، مبارزه با غریبی را پذیرفته است. فیلمی که منتشر شد جالب بود: غریبی بسیار جثه کوچک و معمولی ای دارد و هیچ شباهتی با عکس های منتشر شده ندارد، قد او هم با توجه به فیلم سیار کمتر از فورد است (فورد 204 سانتی متر است و غریبی قد خود را 188 سانتی متر اعلام کرده است) و البته در توانایی بدنی بسیار ناآماده که با یک ضربه فورد چند قدم به عقب می رود و می افتد.

در نظر داشته باشیم که اولین سکوی رسمی غریبی که با گفتن اینکه می خواهد به سوریه برود توانست فریبشان دهد خبرگزاری فارس بود و آنها توانستند او را در میان اخبار رسمی کشور قرار دهند. روز 12/12/1400 خبرگزاری فارس مصاحبه ای منتشر کرد از گفتگو با اکبر احدی سرمربی سابق تیم ملی بوکس که معتقد است «این افراد با استفاده از فضای مجازی فالوئر جمع کرده و در کنار آن اسپانسر می‌گیرند، آن وقت قهرمان المپیک ما لنگ یک اسپانسر است.» (3) من طبعاً تقصیر زیادی متوجه جناب احدی نمی دانم جز آنکه دقیقاً این مطلب را به جایی گفته است که خود منشاء مشهور شدن غریبی بوده است؛ البته ابتدای مصاحبه جمله «واقعیت این است که این اتفاق در حدی نیست که بخواهیم در مورد آن صحبت کنیم. » احتمالاً نشان می دهد که به مصاحبه دعوت شده است. خلاصه یک زمانی فارس او را مشهور می کرد و اکنون بدون اذعان به نقش خود در حال ضدتبلیغات برای غریبی است.

از طرف دیگر، نکته قابل توجه در گزارش های نخستین فارس و خبرنگاران جوان استفاده از واژه های «تنومند» و اشاره های مستقیم به اندام غریبِ غریبی است و نیز انتشار چند عکس که از زاویه های خاص گرفته شده اند. غریبی پیشتر هم عکس و حتی چند فیلم کوتاه منتشر کرده بود که زاویه دوربین به نحو خاصی است، مثلاً از پایین یا کنار نزدیک به پشت، که میدان بصری داخل فیلم را به هم می زند و بیننده نمی تواند تصویر سه بعدی مناسبی داشته باشد. به هر حال من فرض می کنم که لابد فارس یا خبرنگاران جوان، به عنوان خبرگزاری های رسمی و حرفه ای، دست کم باید یک بار غریبی را دیده اند، اما به زودی این فرض رنگ می بازد؛ چون اگر آنها خود او را دیده بودند می توانستند بفهمند که عکس ها دستکاری شده است و زاویه های خاص عکاسی و تصویر برداری برای ایجاد خطای تصویری است.

در عکس هایی که منتشر شده است اندام غریبی به نحو غریبی نامتوازن است و دست ها بسیار کشیده هستند و شانه ها بسیار پهن؛ ممکن است فرد عادی این را تنها از غرایب بداند و با اندکی تعجب از آن بگذرد. اما کسانی که در حوزه ورزشی فعال هستند احتمالاً مقداری علوم ورزش می دانند و مهمتر از آن می دانند که رشد انسان بر اساس خصوصیات ژنتیکی و هورمن هایی است که بر اساس برنامه ریزی های ژنتیکی تنظیم می شود. انسان خردمند امروزی، هومو ساپینس (Homo Saoiens)، خصوصیات جسمانی خاصی دارد که یکی از آنها کوتاهی دست ها نسبت به گونه های مشابه است؛ به بیانی ساده تر، ممکن نیست که دست های انسان امروزی بیش از یک مقدار طول داشته باشد و نسبت آن به بقیه بدن خیلی بیشتر باشد. چون اگر هورمون های رشد طوری عمل کنند که دست ها بسیار بلند باشند، حتماً و قطعاً هورمون ها سبب می شوند که تمامی اعضای اصلی مانند پاها و ستون فقرات و گردن نیز اندازه مشابه و متناسب با دست ها داشته باشند، یعنی در این صورت قد غریبی باید چیزی باشد مانند فورد. رشد انسان مثل ساختن آدم برفی نیست که بتوانیم دست هایی بلند و پاهایی کوتاه برای آن درست کنیم؛ رشد انسان بر اساس مشخصات فیزیولوژیک است که معمولاً توازن را نگه می دارد. با این حال، مواردی هست که این توازن وجود ندارد یا قد برخی بسیار بلند شده است و این درست است، ولی این اندازه های تن سبب می شود که این افراد همیشه با بیماری های ارتوپدیک دست به گریبان باشند و طبعاً نمی توانند ورزشکار حرفه ای باشند. الغرض، رسانه ها عکس هایی را منتشر کرده اند که صاحب عکس را احتمال زیاد ندیده اند.

بخش غم انگیز ماجرا این است که ملاحظات ارزشی و سیاسی نقش پر رنگی بازی کرده است؛ طبعاً اختلافات سیاسی و مباحث دانشی داخل کشور درباره ارزش های ملی و دینی گاهی طرفین را به سوی استفاده از «سلبریتی»ها سوق می دهد. مشخص است که استفاده از این افراد همیشه سبب می شود که رسوایی ها به بار بیاید و انتظار می رود طرفین مباحث علمی بدانند که دخالت دادن چهره های زرد و استفاده از آنها نهایتاً و خیلی زود سبب می شود که ایجاد رسوایی کنند. اخیراً کتاب بسیار خوبی منتشر شده است به نام «سلبریتی ایرانی» به قلم داوود طالقانی (نشر معارف، 1400) که به خوبی رفتار سلبریتی های ایرانی را تحلیل کرده است. در انتهای این اثر یک موضع بسیار گیرا هست:

«فرهنگ شهرت چاقوی دولبه نیست. چاقویی است که از دو سر تیز شده است و دسته ای برای نگه داشتنش وجود ندارد. هر کس که گمان می کند می تواند از این سلاح برهنه بهره ببرد، در نهایت خودش هم زخمی خواهد شد. با این حال اصراری وجود دارد تا سلبریتی ها را نفی مطلق نکنند و در برخی مواقع و بعضی موقعیت ها از آنان استفاده کنند. این استفاده یا سوء استفاده از سلبریتی ها در اکثر اوقات هزینه بردار است و خسارات وارده را نمی توان به همین راحتی ها جبران کرد.» (ص. 129)

هشدار مناسبی است برای تمامی اصحاب رسانه، زعیمان ورزش و فرهنگ کشور تا به دقت از این رفتارها پرهیز کنند، اگر هم چنین نکنند می توانند مطمئن باشند که از گزند آن در امان نخواهند بود؛ شهرت اعتیاد آور است و افراد معتاد به آن به هر دری می زنند تا آن را نگه دارند و بالاخره وقتی کاری مخالف آنچه قبلاً کرده اند می کنند. آنها مصداق همان جهان دیده دروغ گویی هستند که سعدی می گوید:

«شیّادی گیسوان بافت که من علویم و با قافله حجاز به شهری در آمد که از حج همی‌آیم و قصیده‌ای پیش ملک برد که من گفته‌ام. نعمت بسیارش فرمود و اکرام کرد تا یکی از ندمای حضرت پادشاه که در آن سال از سفر دریا آمده بود گفت من او را عید اضحی در بصره دیدم! معلوم شد که حاجی نیست. دیگری گفتا پدرش نصرانی بود در ملطیه، پس او شریف چگونه صورت بندد؟!، و شعرش را به دیوان انوری در یافتند. ملک فرمود تا بزنندش و نفی کنند تا چندین دروغ در هم چرا گفت. گفت: ای خداوند روی زمین یک سخنت دیگر در خدمت بگویم اگر راست نباشد به هر عقوبت که فرمایی سزاوارم. گفت: بگو تا آن چیست؟ گفت:

غریبی گرت ماست پیش آورد   ،؛،   دو پیمانه آب است و یک چمچه دوغ

اگر راست می‌خواهی از من شنو   ،؛،   جهان‌دیده بسیار گوید دروغ

ملک را خنده گرفت و گفت: از این راست تر سخن تا عمر او بوده باشد نگفته است. فرمود تا آنچه مأمول اوست مهیا دارند و به خوشی برود.» (گلستان، باب اول)

به قلم آریا یونسی

ارجاعات:

1. https://www.farsnews.ir/news/13950311000044/%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9-%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%E2%80%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D9%82%D9%84%D8%A8%D9%85-%D9%87%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%DA%AF%D8%B1-%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%82
2. https://www.yjc.news/fa/news/5705566/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5%DB%8C-%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D8%BA%D8%B1%DB%8C%D8%A8%DB%8C-%D9%87%D8%A7%D9%84%DA%A9-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C
3. https://www.farsnews.ir/news/14001211000889/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D8%A7%D9%84%DA%A9-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D9%81%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7