شاید یکی از تجربه های شگفت زندگی هر انسانی حضور در این دوره از زیست تعاملآمیز فرهنگی باشد که فرصتی بسیار منحصر به فرد و جالب توجه میباشد. فرصتی که در آن هر یک از شرکتکنندگان، از ورزشکار گرفته تا کادر فنی، سرپرستی و پزشکی و رسانه ای، سفیر فرهنگی سرزمین و تمدن خویش هستند. به دیگر سخن، این عرصه نه تنها میدان رقابت سالم ورزشی، که عرصه گفتوگوی فرهنگی است.
چنانکه در نشست مجمع عمومی آنوک 2024 که در ماه جاری در کشور پرتغال برگزار شد، محوریت سخنان ارائه شده، تعامل و گفت و گوی میان ملتها بود. از این رو یکی از مهمترین موضوعاتی که باید مورد نظر برنامهریزان و تصمیم گیران ورزشی و فرهنگی باشد، توجه به ابعاد فرهنگی و تربیت نیروی انسانی برای حضور در این عرصه باشدبازیهای المپیک و به طور کلی تمامی رویدادهای پیش رو میباشد. زندگی مسالمت آمیز و گفت و گوی فرهنگی نیازمند اصول و الزاماتی است. از جمله این الزامات، رعایت آداب گفتوگو است. آداب گفتوگو به معنای داشتن تسلط به فرهنگ و ارزشهای خویش بودن و رعایت احترام و ادب متقابل نسبت به آداب و ارزشهای طرف مقابل است. بنابراین نخستین و مهمترین قدم، بهرهگیری از افراد متخصص و آگاه برای ایجاد زمینه لازم میباشد. از دیگر سو، سعه صدر، پرهیز از پیشداوری، داشتن روحیه متعامل و قدرت تأثیرگذاری و محبوبیت میتواند از جمله پیششرطهای داشتن گفتوگوی فرهنگی باشد. ناگفته پیداست که هر یک از حاضران در رویداد المپیک و یا آسیایی سفیری برای این گفتوگو و تعامل هستند، اما در نگاه کلان، تمامی دست اندرکاران و اعضای موثر بر روند اجرا و اعزام باید در یک فرایند یکسو و هماهنگ قرار گرفته باشند و گام بردارند.
به منظور برنامهریزی فرهنگی برای المپیک پیش رو و در نگاهی جامع و کلانتر، تمامی رویدادهای ورزشی مهم بینالمللی، نخستین قدم، ارزیابی کاروانهای اعزامی دورههای گذشته به بازیهای المپیک و بازیهای آسیایی میباشد. آنچه مسلم است نکات مثبت و منفی تجربههای پیشین میتواند روشنگر راه پیش رو باشد، چنانکه قرار گرفتن در مسیر درست میتواند ما را به الگویی نظاممند راهبردی و البته فارغ از نگاه تجویزی و دستوری برای آمادهسازی جهت حضور در رویدادهای مهم ورزشی، به ویژه المپیک رهنمون سازد.
به قلم دکتر فرناز سربندی