بازیهای المپیک پاریس یکشنبه شب در پاریس به پایان رسید و مشعل این بازیها خاموش شد. کاروان ورزش ایران با 40+1 سهمیه در این رقابتها حضور داشت که در پایان با 12 مدال رسما به کار خود پایان داد. 3 طلا، 6 نقره و 3 برنز محصول مدال های ایران در پاریس بود. نتیجه ای که با هر معیاری برای ورزش ایران یک موفقیت محسوب می شود. در حقیقت با توجه به شرایط ورزش ایران در سالهای پیش از المپیک و وضعیت رقبا کمتر کسی پیش بینی می کرد که ایران بتواند در پاریس توفیق چندانی کسب کند و حتی مسئولین کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش در پیش بینی های خود برای این رقابتها با احتیاط عمل می کردند. حتی در میانه رقابتها و پس از کسب نخستین مدال ایران سرپرست کاروان ایران در مصاحبه ای عجولانه اعلام کرد که پیش بینی اش از مدال آوری کاروان ایران در پاریس 8 الی 9 مدال است. اظهارنظری شتابزده که عمق تحلیل مدیران ورزش کشور را درباره وضعیت کاروان ایران در پاریس نمایان کرد؛ اگرچه بسیار دیر و البته بسیار نابجا. با این حال ورزش ایران در پاریس در نهایت از مرز همه پیش بینی ها عبور کرد و 12 مدال گرفت تا دومین نتیجه درخشان تاریخ ایران در ادوار المپیک ثبت شود. این تعداد مدال یعنی اینکه مدالهای ورزش ایران برای دومین بار در طول تاریخ دورقمی شده و توانسته ایم به بهترین نتیجه تاریخ در لندن 2012 تنه بزنیم. نخستین بار در المپیک لندن 2012 بود که ورزش ایران در کسب مدال دورقمی شد و در یک رویداد تاریخی 13 مدال گرفت و حالا در پاریس 2024 نیز به یک قدمی آن با 12 مدال رسیدیم.
با این وجود در دل این موفقیت شیرین نکات کلیدی و مهمی وجود دارد که نباید آنها را از نظر دور داشت. نکاتی قابل تامل که برتافته از اتفاقات پاریس است و می تواند نقشه راه ما در آینده باشد.
کشتی و تکواندو؛ جورکش بقیه
از 12 مدال یک طلا در تکواندو و 2 طلا در کشتی فرنگی بدست آمد؛ 2 نقره در تکواندو، یک نقره در کشتی فرنگی و 3 نقره در کشتی آزاد حاصل شد و یک برنز در تکواندو و 2 برنز در کشتی آزاد و فرنگی به ایران رسید. جزئیات مدال ها نشان می دهد که ورزش ایران تنها در دو رشته کشتی و تکواندو توانسته در پاریس به موفقیت برسد و این نتیجه درخشان محصول عملکرد درخشانتر این دو رشته مدال آور است. ایران در 13 رشته در بازیهای المپیک پاریس حضور داشت اما 11 رشته ناکام بودند و تنها تکواندو و کشتی توانستند نمره صد درصد قبولی بگیرند. دو رشته ای که از انتظارات نیز فراتر ظاهر شدند و 12 مدال ایران محصول درخشش بی حد و حصر این دو رشته است. در حقیقت اگر کشتی و تکواندو قرار بود همانند ادوار گذشته المپیک سیر عادی مدال آوری خود در المپیک را داشته باشند، تعداد مدال های ایران در پاریس 2024 می توانست حتی از ادوار قبلی نیز کمتر شود. اما این دو رشته در درخششی فوق العاده در پاریس تا توانستند مدال درو کردند و در حقیقت جورکش رشته های دیگر شدند. تکواندو با 4 نفره 4 مدال گرفت تا صد درصد مدالیست داشته باشد و کشتی با 11+1 نفر 8 مدال گرفت تا 75 درصد نفراتش مدالیست شوند. در بقیه رشته ها ایران یک ناکام محض بود و هیچ سهمی از مدال ها نبرد و این خود یک زنگ خطر بزرگ است. در رشته ای همانند وزنه برداری که سهم ثابتی در سبد مدال آوری ایران در بازیهای المپیک داشته، تیم ایران 2 نماینده داشت که هیچکدام به مدال نرسیدند تا پس از 16 سال وزنه برداری باز هم در المپیک به نقطه صفر برسد. از المپیک 2000 سیدنی تا به امروز و در 5 دوره اخیر المپیک، منهای المپیک 2008 چین، وزنه برداری ایران در المپیک صاحب مدال شده و خوش درخشیده. در 3 دوره اخیر نیز مدال آوری ایران قطع نشده اما در پاریس سهم وزنه برداری از مدال ها یک هیچ بزرگ بود تا ثابت شود این رشته برای بازگشت به دوران اوج راه طولانی در پیش دارد.
کاهش مدال آوران
نسبت به دوره قبلی ایران در توکیو 2020 دو رشته دیگر از جمع مدال آوران ایران حذف شده اند؛ کاراته و تیراندازی. کاراته که از المپیک کنار گذاشته شد وگرنه با توجه به شرایط کاراته ایران می شد به کسب مدال های بیشتر و خوشرنگتر از توکیو نیز امید داشت. در تیراندازی اما یک عفب گرد و سقوط آزاد را تجربه کرده ایم. رشته ای که درست بعد از المپیک 2020 توکیو سقوط آزاد را تجربه کرد و در بازیهای آسیایی هانگژو زنگ خطر برای این رشته به صدا آمد که دستاورد لشکرکشی به چین تقریبا هیچ بود و حالا در المپیک ناکامی را با تمام وجود حس کردیم. سقوط آزاد این رشته بی تردید ریشه در مدیریت ضعیف و فشل دارد. مدیریتی غریبه با ورزش و اقتضائات آن که سبب شده تیراندازی از یک رشته مدال آور به زنگ نفریح بدل شود.
توریست های پاریس!
در سایر رشته ها ایران هیچ دستاوردی نداشت و همین ثابت می کند که نیازمند تلاش و برنامه ریزی بیشتر و بهتر برای سایر رشته ها به ویژه رشته های مدال آور هستیم. در برخی از رشته ها نظیر تنیس روی میز، دوچرخه سواری، شنا، تیر و کمان، قایقرانی و دوومیدانی ایران در المپیک به واقع یک زنگ تفریح بود که نمایندگان آن به واقع توریست بودند و گاه از مرحله مقدماتی نیز بالاتر نیامدند. ورزشکارانی که گویی برای سلامتی ورزش می کنند! در این رشته ها باید تدبیر جدی کرد و برنامه ای دیگر داشت. رشته هایی که سالهاست همین رویه را دارند و از جای خود تکان نمی خورند. در برخی دیگر از رشته ها همانند ژیمناستیک، سنگنوردی و شمشیربازی تا نزدیکی کسب مدال پیش رفتیم اما در نهایت به مدال نرسیدیم. آنچه نشان می دهد که حداقل در این رشته ها با اندکی توجه و سرمایه گذاری دقیق تر می توان فاصله کوتاه تا مدال را به سرعت طی کرد و به مدال رسید و سبد مدال آوری ایران را نگین تر و پر و پیمان تر کرد تا تنها به 2 رشته دلخوش نباشیم.
3 از 9
آنالیز مدال های کسب شده توسط ایران یک نکته معنادار را نشان می دهد؛ ناکامی در کسب طلا. در کسب طلا کاروان ایران رشد خاصی نداشته و این نکته کنایه آمیز ماجراست. ورزش ایران با وجود کثرت مدال در المپیک پاریس و دورقمی شدن مدال هایش تنها 3 طلا کسب کرده؛ یعنی درست هم اندازه طلاهای 2 المپیک قبلی در ریو و توکیو. حتی در المپیک سیدنی 2000 که ایران تنها 4 مدال گرفت، 3 طلا داشت و این تعداد با 12 مدالی که امروز کسب کرده ایم، برابری می کند. این نشان می دهد ورزشکاران ایران در گام آخر همیشه کم می آورند و به هدف نمی زنند که این ناکامی گام آخر می تواند دلایل متعددی داشته باشد؛ از کاستی های بدنی و فنی گرفته تا تخلیه شدن روانی. گویی آنها ماموریت خود را بعد از رسیدن به فینال تمام شده می بینند. فراموش نباید کرد که مدال طلای المپیک متر و معیار اصلی برای تعیین جایگاه رده بندی تیم ها در جدول است و از همین رو اعتبار و ارزشی دوچندان دارد. اینکه ایران از 9 فرصت خود برای کسب مدال طلا تنها توانسته 3 طلا بگیرد، یک پوینت و نکته منفی است. نکته ای که بسیار عجیب و قابل تامل است.
درخشش نسل Z
میانگین سنی مدال آوران ایران در المپیک یک نکته جالب و امیداورکننده است. دقیقا نیمی از مدالهای ایران در پاریس یعنی 6 مدال از 12 مدال توسط دهه هشتادی‌ها کسب شده؛ آرین سلیمی، سعید اسماعیلی، علیرضا مهمدی، رحمان عموزاد، مبینا نعمت‌زاده و امیرعلی آذرپیرا، ورزشکاران متولد 80 به بعد هستند که در پاریس برای ایران افتخارآفرینی کردند. این ثابت می کند ترکیب سنی کاروان کشورمان منهای چند رشته که اصلاً و ابداً میلی به پوست‌اندازی ندارند، جوان شده و خونی تازه به رگ‌های ورزش ایران جریان داده‌است. اینکه نیمی از مدال‌آوران فقط 23 سال دارند، می‌تواند خبر خوبی برای ورزش ایران باشند؛ چون آنها حداقل می‌توانند در دو، سه المپیک بعدی هم حاضر باشند و خوش بدرخشند. نسل Z پرافتخار ورزش ایران که حالاحالاها توان درخشش و افتخارآفرینی را خواهد داشت.
زنان رکوردشکن
عملکرد دختران ایران در المپیک پاریس براستی محشر بود. کاروان ایران که پس از با 11 ورزشکار زن در این رقابتها رکوردشکنی کرد و توانست بیشترین تعداد ورزشکار را نسبت به ادوار قبلی داشته باشد، در مدال آوری نیز فوق العاده عمل کرد. تا پیش از پاریس تنها مدال تاریخ ورزش زنان ایران برنز کیمیا علیزاده در ریو 2016 بود اما با 2 مدال مبینا نعمت‌زاده و ناهید کیانی، دختران ایران توانستند بهترین المپیک تاریخ خود را رقم زده برای نخستین بار عملکردی درخشان را رقم بزنند. این در حالی است که مقایسه عملکرد زنان ایران با برخی کشورهای همسایه نشان می‌دهد که پیشرفت ورزش زنان ایران در سالهای اخیر به‌مراتب بهتر از خیلی از آن‌هاست و زنان ایرانی توانسته‌اند در بین این کشورها عنوان دومین تیم برتر را به لحاظ کسب مدال به خود اختصاص دهند. در بین کشورهای همسایه، این ترکیه بود که بهترین نتیجه را در ورزش زنان گرفت. این کشور که در سالهای اخیر سرمایه‌گذاری زیادی در ورزش انجام داده؛ در این دوره نتوانست هیچ مدال طلایی کسب کند و با 3 نقره و 5 برنز به کار خود پایان داد و به رتبه 64 دست یافت. با این وجود دختران ترکیه با عملکردی درخشان نقش مهمی در کسب این مدال‌ها داشتند و از این 8 مدال، در 6 مورد نقش آفریدند. این ثابت می کند در ورزش زنان با توجه و سرمایه گذاری بیشتر می توان نتایج به مراتب درخشانتری گرفت. به ویژه اینکه این حوزه مورد تاکید IOC نیز هست.
بالاتر از همه در منطقه
کاروان ایران در بازیهای المپیک 2024 پاریس در خاورمیانه بر رده نخست قرار گرفت و بالاتر از کشورهایی مانند بحرین، با 4 مدال، ترکیه با 8 مدال، ارمنستان با 4 مدال و قطر و اردن با یک مدال ایستاد. در بین کشورهای منطقه هم فقط ازبکستان از ایران نتایج بهتری گرفت و جمهوری‌آذربایجان با 7 مدال، در این رده‌بندی پائین‌تر از ایران بر رده سوم منطقه جای گرفت.
در نهایت می توان به المپیک پاریس نمره ای درخشان داد. اگرچه این نمرده درخشان مردودی های پررنگی دارد و نکات خاکستری و سیاه آن قابل اعتناست و نباید زیر این معدل درخشان گم شود.
منبع: شبکه اطلاع رسانی راه دانا